Nerwica należy do grupy zaburzeń psychicznych. Do jej powstania przyczynia się przede wszystkim życie w ciągłym stresie oraz nierozwiązane konflikty wewnętrzne. Szacuje się, że z zaburzeniami nerwicowymi zmaga się około 8 mln Polaków. Choć zaburzenie nie omija mężczyzn, to zwykle problem ten dotyczy kobiet. Najwięcej zachorowań przypada między 25 a 45 rokiem życia. Zaburzenia nerwicowe to problemy ze zdrowiem psychicznym, które objawiać się przykrymi dolegliwościami somatycznymi.
Spis treści
Czym jest nerwica?
Ten rodzaj nerwicy, to nerwica somatyczna. Istnieje jeszcze wiele innych rodzajów nerwicy, jak nerwica wegetatywna, nerwica serca, czy nerwica żołądka. Poszczególne rodzaje nerwicy charakteryzują się nieco innymi objawami choroby. Jednak śmiało można powiedzieć, że główną przyczyną wystąpienia wszystkich rodzajów nerwic jest stres. Zaburzenia nerwicowe są zwykle bagatelizowane, a nie przechodzą same od siebie.
Jak walczyć z nerwicą? Leczenie nerwicy jest niezwykle ważne, jeśli chory pragnie pozbyć się uciążliwych objawów, które znacznie obniżają komfort codziennego życia. Konieczna będzie wizyta u psychologa, który z całą pewnością zaleci rozpoczęcie psychoterapii. W niektórych przypadkach dużą rolę odegra lekarz psychiatra, który dodatkowo wspomoże chorego farmakoterapią. Należy jednak pamiętać, że podstawą leczenia jest psychoterapia.
Nerwica objawy
Jednym z podstawowych objawów nerwicy jest lęk. Właśnie dlatego o nerwicy bardzo często mówi się w kontekście zaburzeń lękowych. Taki przemożny lęk może pojawić się nagle. Wywołać może go określona sytuacja, zdarzenie, przedmiot, a nawet wspomnienie. Chory z powodu nerwicy boryka się z problemami z koncentracją, zaburzeniami snu oraz ogólnym zmęczeniem organizmu. Osoba znerwicowana często charakteryzuje się nadpobudliwością, agresywnym zachowaniem oraz zaburzeniami dysocjacyjnymi. Objawy nerwicy, to także dolegliwości somatyczne. Przyjrzyjmy się nieco poszczególnym z nich.
Nerwica objawy somatyczne:
- nadmierna potliwość
- drżenie rąk
- bóle głowy
- mdłości i wymioty
- kołatanie serca
- ból w klatce piersiowej
- problemy z wypróżnianiem
- ból żołądka
- zawroty głowy i omdlenia
- nadciśnienie
- impotencja
- tiki nerwowe
- uczucie suchości w ustach
Nerwica rodzaje
Zaburzenia nerwicowe można podzielić na kilka rodzajów. Podział ten oparty jest na pewnych szczególnych objawach choroby, charakterystycznych dla danego rodzaju. Warto jednak zaznaczyć, że nie ma konkretnego czynnika, który wywołuje dany rodzaj nerwicy. Przyczyny pojawienia się i rozwoju nerwicy rozpatrywane są ogólnie. Każdy rodzaj nerwicy jest wyjątkowo groźny dla naszego organizmu i w żadnym wypadku nie należy lekceważyć choroby. Tego rodzaju zaburzenie psychiczne może dotknąć każdego. W grupie ryzyka znajdują się jednak ludzie młodzi w wieku od dwudziestego do czterdziestego roku życia. W kolejnych śródtytułach opisane zostaną podstawowe rodzaje nerwicy. Przyjrzyjmy się pokrótce opisom poszczególnych jej rodzajów.
Nerwica lękowa
Nerwica lękowa nazywana jest inaczej zespołem lęku uogólnionego. Jest to bardzo przewlekła choroba, której podstawę leczenia stanowi psychoterapia. Ten rodzaj nerwicy charakteryzuje się przejawianiem lęku, który towarzyszy choremu w niemal każdej dziedzinie życia. Objawy nerwicy lękowej uniemożliwiają normalne funkcjonowanie. Chory wciąż przeżywa nowe sytuacje, obawa i niepewność towarzyszy mu każdego dnia. Zaawansowany stopień nerwicy lękowej obserwuje się u osób, które decydują się w ogóle nie opuszczać domu. Ogromny lęk sprawia, że chory zmienia swój sposób myślenia, zachowania, a nawet odczuwania. Niepokój, strach i poczucie zagrożenia to najczęściej spotykane uczucia, jakie towarzyszą choremu. Nerwicy lękowej towarzyszą dolegliwości somatyczne. Odpowiedzią na pytanie jak leczyć nerwicę lękową, jest psychoterapia. Lekarz prowadzący może jednak wprowadzić również wspomagająco leczenie farmakologiczne. Wszystko zależy od stopnia zaawansowania choroby, oraz jej objawów.
Nerwica lękowa objawy somatyczne
Somatyczne objawy nerwicy lękowej są bardzo podobne do objawów nerwicy. Chory może skarżyć się z powodu bólu głowy, bólu brzucha oraz bólu i kłucia w klatce piersiowej. Nerwica lekowa może dawać o sobie znać poprzez pojawienie się wymiotów, nudności, oraz uczucia ścisku w żołądku. Tego rodzaju zaburzeniom towarzyszy również drżenie rąk, nóg oraz nadmierna potliwość i zawroty głowy. Leczenie nerwicy somatycznej opiera się leczeniu farmakologicznym, które ustala lekarz psychiatra.
Nerwica serca
Atak nerwicy serca wiąże się przede wszystkim z odczuwaniem przez chorego objawów somatycznych. Przypominają one niemal atak serca. Chory na nerwicę tego typu skarży się na zaburzenia rytmu serca, kłucie i ból w okolicy klatki piersiowej oraz wzrost ciśnienia tętniczego. Objawy nerwicy serca to także duszności, nadmierna potliwość i omdlenia. Objawy choroby mogą pojawić się zaraz po wystąpieniu stresującego wydarzenia w życiu chorego, ale mogą mieć również miejsce kilka godzin później, a nawet kolejnego dnia. Objawy somatyczne nerwicy mogą świadczyć o wystąpieniu innej poważnej choroby serca, co dodatkowo potęguje nerwy i uczucie strachu. Nerwicę serca diagnozuje się zazwyczaj u młodych osób, którym zaleca się zmianę trybu życia na mniej stresujący. Nieleczona nerwica lękowa może prowadzić do chorób somatycznych.
Nerwica żołądka i nerwica jelit
Podobnie, jak w wypadku nerwicy serca, nerwica żołądka i jelit związana jest ściśle z przejawianiem objawów somatycznych. Dolegliwości głównie związane są z układem pokarmowym. Pojawiają się silne bóle żołądka, kolki oraz problemy z wypróżnianiem. Bywa, że osoba chorująca na tego rodzaju nerwicę, na skutek stresującej sytuacji niemal natychmiast musi skorzystać z toalety. Do innych objawów zaliczymy nudności, wymioty, czy nadmierne wydzielanie gazów. Jak w przypadku każdej nerwicy, nieprzyjemne dolegliwości są wynikiem lęku i stresu związanego z nieprzyjemną sytuacją lub wydarzeniem. Objawy mogą pojawić się na skutek lęku przed egzaminem, ale mogą być wynikiem nieprzyjemnych sytuacji, które miały miejsce w pracy. Nieleczona nerwica żołądka i jelit może prowadzić to wystąpienia wrzodów, lub uszkodzenia jelit.
Arytmia serca a nerwica, czyli nerwica wegetatywna
Nerwica wegetatywna to grupa nerwic, które charakteryzują się silnymi objawami soma-tycznymi. Możemy tu z całą pewnością zaliczyć nerwicę serca i nerwicę żołądka. Nerwicę wegetatywną nazywa się również nerwicą narządową. Chory cierpiący na nerwicę z grupy nerwic wegetatywnych może doświadczyć uszczerbku na zdrowiu fizycznym. Nerwica objawiająca się silnymi dolegliwościami somatycznymi, może prowadzić do rozregulowania pracy poszczególnych narządów, a w konsekwencji do ich dysfunkcji. Bóle mięśni i stawów przy nerwicy wegetatywnej są czymś zupełnie normalnym. Do typowych objawów nerwicy wegetatywnej zaliczymy wszystkie wymienione wyżej objawy nerwicy serca i nerwicy żołądka.
Nerwica natręctw myślowych
Zaburzenia obsesyjno kompulsywne również należą do grupy nerwic. Choroba nazywana jest inaczej nerwicą natręctw. Chory lęka się najróżniejszych rzeczy, w związku z czym pojawiają się natrętne myśli. Osoba chora na zaburzenia obsesyjno kompulsywne doświadcza stałego niepokoju. Może on być związany z pewnymi czynnościami, jak niepewność co do dokładnego zamknięcia drzwi, zakręcenia gazu, czy zgaszenia światła. Natrętne myśli są również związane z dotykaniem różnego rodzaju przedmiotów, a co się z tym wiąże z ubrudzeniem rąk lub przenoszeniem zarazków. Natrętne myśli są tak uciążliwe dla chorego, że prowadzą do kompulsji. Chory przechodzi zatem do czynów, wraca się kilka razy do domu i sprawdza wszystko dokładnie, lub myje ręce za każdym razem, gdy dotknie czegoś ‘skażonego’.
Nerwica neurasteniczna
Ten typ nerwicy występuje bardzo często wśród diagnozowanych zaburzeń nerwicowych. Jej przyczyną jest długotrwałe narażenie na silny stres. Jest to zaburzenie charakterystyczne dla osób o niskiej odporności na stres, a pracujących pod presją czasu lub na czas. Czym objawia się ten rodzaj nerwicy? Zdecydowanie nadreaktywnością w stresujących sytuacjach. Osoba taka na skutek stresujących sytuacji wybucha silnym gniewem i złością. Z czasem niewielkie uchybienie czy niedociągnięcie, potrafi odpalić zapalnik. Chory przejawia wówczas złość oraz nerwowość, która nie jest adekwatna do wagi problemu. Osoba taka jest drażliwa i cierpi na skutek wypalenia zawodowego. W stresujących sytuacjach z całą pewnością dochodzi do nadprodukcji adrenaliny i noradrenaliny, czego wynikiem jest niekontrolowany wybuch złości.
Przyczyny nerwicy
Co przyczynia się do występowania szeregu zaburzeń nerwicowych? Wspomniano już o tym kilkakrotnie. Podstawowym czynnikiem warunkującym rozwój nerwicy jest narażenie na długotrwały stres. Nerwicy sprzyja również doświadczenie traumatycznych przeżyć oraz urazów psychicznych. Nie każde stresujące czy nawet traumatyczne sytuacje mogą prowadzić do rozwoju nerwicy. Właśnie dlatego mówi się również o genetycznych skłonnościach do popadania w nerwicę. W rozwoju nerwicy nawet w dorosłym życiu wpływ mają niewłaściwe metody wychowawcze oraz złe stosunki z rodzicami w dzieciństwie. W obliczu takich sytuacji dziecko traci pewność siebie, a co za tym idzie, obniżeniu ulega odporność psychiczna danego człowieka. Przyczyną może być również chłód ze strony rodziców oraz sytuacja odwrotna – nadmierna opiekuńczość. Na rozwój nerwicy wpływ ma również fakt zdiagnozowania nerwicy, u któregoś z rodziców. Nie dlatego, że choroba ta jest dziedziczna. Dziecko obserwując rodzica zmagającego się z zaburzeniami nerwicowymi, przejmuje pewne typy zachowania oraz stosunek do życia.
Jak leczyć nerwice?
Jak wyleczyć nerwicę? To pytanie zadaje sobie wiele osób, które na co dzień zmagają się z dokuczliwymi objawami tej choroby. Leczeniem nerwicy zajmują się psychiatrzy, psychologowie oraz psychoterapeuci. Leczenie jest długotrwałe, ale potrafi przynieść bardzo zadowalające skutki. Jak pozbyć się objawów somatycznych nerwicy? To psychiatra skupia się na udzieleniu farmakologicznej pomocy pacjentowi, jeśli zachodzi taka potrzeba. Czasem lęki są tak duże, że wymaga się łagodzenia ich za pomocą leków. Najczęściej stosuje się neuroleptyki oraz benzodiazepiny. Pewne rodzaje nerwic wymagają wdrożenia leków przeciwdepresyjnych. Farmakoterapia nie stanowi podstawy leczenia. Z całą pewnością leki pomagają łagodzić objawy, jednak ich pomoc jest jedynie doraźna.
Bardzo ważna w leczeniu nerwicy jest psychoterapia. Rodzaj terapii oraz jej intensywność dostosowywana jest indywidualnie do danego pacjenta. Wszystko uzależnione jest od rodzaju nerwicy oraz nasilenia objawów choroby. Psychoterapia pomaga pacjentowi rozpoznać przyczynę rozwinięcia się choroby oraz przepracować nierozwiązane konflikty wewnętrzne. Umożliwia również złagodzenie objawów choroby, które są bardzo uciążliwe w codziennym życiu. Podczas psychoterapii pacjent poznaje metody relaksacji, które pomagają w walce ze stresem oraz uczy się właściwej reakcji na sytuacje stresowe. Pacjent powoli zaczyna ufać ludziom dookoła, co przyczynia się do zmniejszenia lęku. Leczenie nerwicy jest niezwykle ważne. Pomaga nie tylko odzyskać kontrolę nad własnym życiem i uporać się z przykrymi dolegliwościami choroby. Leczenie nerwicy pomoże choremu uchronić się przed doprowadzeniem do dysfunkcji narządów ciała, za które odpowiadają somatyczne objawy nerwicy. Nerwica wymaga specjalistycznego leczenia, choć często jest bagatelizowaną chorobą.
