Aseksualizm – z czego wynika i jak się objawia brak pociągu seksualnego?

Aseksualizm polega na trwałym braku pociągu płciowego, zarówno do kobiet, jak i do mężczyzn. Aseksualiści mogą tworzyć związki partnerskie oparte na emocjonalnej więzi. Nie odczuwają jednak potrzeby realizowania ich na płaszczyźnie erotycznej. Aseksualizm nie jest chorobą i nie wymaga leczenia. Zastanówmy się teraz po czym poznać aseksualizm oraz, czy można stać się aseksualnym?

Co to jest aseksualizm?

Aseksualizm to trwałe nieodczuwanie pociągu seksualnego wobec ludzi oraz jakichkolwiek innych istot czy obiektów. Aseksualista nie musi być jednak osobą pozbawioną życia płciowego. Może nawet obserwować u siebie niekiedy fizyczne objawy podniecenia seksualnego (choć nigdy nie jest ono zwrócone w konkretną stronę). Tym, co odróżnia ludzi aseksualnych od reszty, jest całkowity brak potrzeby wchodzenia w relacje o podłożu erotycznym. Nie można uznać za aseksualistę kogoś, kto kiedykolwiek czerpał satysfakcję z seksu, ale z jakichś przyczyn ją stracił. Taka osoba zwykle cierpi na zaburzenia, które można leczyć. Tymczasem osoby aseksualne rodzą się ze swoją orientacją, pozostaje ona niezmienna w ciągu ich całego życia. Zatem osoby, które utraciły zainteresowanie sprawami seksualnymi, nie muszą się obawiać. Odpowiedź na pytanie – czy można stać się aseksualnym, brzmi nie.

Choć zjawisko aseksualizmu zostało zdefiniowane i poddane pierwszym badaniom dopiero w XXI wieku, najprawdopodobniej występowało od zarania dziejów. O ile jednak pozostałe orientacje płciowe opisywano już w starożytności, osoby aseksualne nigdy nie wzbudzały zainteresowania badaczy. Najprawdopodobniej stało się tak dlatego, że zachowania płciowe aseksualistów nie odbiegały od tych, które można było zaobserwować u innych ludzi. W kulturze Zachodu nie dziwił także całkowity brak zainteresowania seksem, ponieważ wstrzemięźliwość w tej sferze uznawano przez wieki za cnotę. Dopiero platforma anonimowej wymiany myśli, jaką stał się Internet, przyczyniła się do powstania społeczności osób aseksualnych, a naukowcom pozwoliła dostrzec skalę zjawiska, jakie stanowi brak pociągu seksualnego u ludzi.

Co to znaczy „aseksualny”?

Społeczność osób aseksualnych jest mocno zróżnicowana. Należą do niej zarówno osoby, które nigdy nie uprawiały seksu lub zrezygnowały z tego po kilku próbach, jak i takie, które prowadzą normalne życie seksualne. Aseksualistów łączy trwały brak potrzeb seksualnych. Mimo to mogą oni budować związki uczuciowe, choć nie są one wynikiem popędu płciowego i nie wiążą się z przyjemnością jego zaspokajania. Z aseksualizmem ludzie się rodzą – podobnie jak z każdą inną orientacją płciową. Nie można stać się osobą aseksualną w toku życia, po latach zainteresowania sferą seksualności. Wówczas jego zanik jest objawem zaburzeń popędu płciowego, które nadają się do leczenia.

Jakie są objawy aseksualizmu?

Jakie są objawy aseksualizmu? Czy aseksualność można wyleczyć? Zaraz postaramy się znaleźć odpowiedź na te i inne pytania. Aseksualizm nie jest patologią, więc nie mówi się o jego objawach. Można jedynie wymieniać cechy osób aseksualnych, do jakich należą np. brak pociągu płciowego i zainteresowania sferą seksualności albo unikanie sytuacji intymnych z innymi ludźmi w związku z brakiem przyjemności, jaką czerpać można z całowanie się czy pieszczot.

Aby lepiej zrozumieć, co to jest aseksualizm, warto przyjrzeć się zjawiskom, z którymi bywa błędnie utożsamiany. Nie należy mylić aseksualności z abstynencją seksualną (czyli celibatem), która jest świadomym powstrzymywaniem się od aktywności płciowej, pomimo – silnych niekiedy – potrzeb seksualnych. Aseksualizm jest często sytuacją odwrotną – oznacza brak pociągu do innych osób, choć może mu towarzyszyć seksualna aktywność.

Aseksualizm nie jest także tym samym, co awersja seksualna. Ta bowiem wynika z przykrych doświadczeń seksualnych. Sprawia, że osoby nią dotknięte, odczuwają lęk czy obrzydzenie w obliczu sytuacji związanych z życiem erotycznym. Może nawet wywoływać negatywne nastawienie wobec zachowań seksualnych innych ludzi. Tymczasem aseksualiści nie odczuwają niechęci – nie czują jedynie potrzeby zajmowania się sprawami seksu.

Aseksualizmu nie można utożsamiać z zanikiem libido (hipolibidemią) czy impotencją. W pierwszym przypadku dochodzi do spadku potrzeb seksualnych na skutek różnych czynników, np. traumatycznych przeżyć czy choroby somatycznej. Kiedy ustąpi działanie takiej przyczyny, osoba cierpiąca na hipolibidemię zwykle odzyskuje zainteresowanie seksem. Z kolei impotencja oznacza występowanie fizycznej dysfunkcji, która utrudnia seksualną aktywność. Aseksualista może być pod tym względem całkowicie sprawny.

Związki osób aseksualnych

Fakt, że aseksualiści nie odczuwają pociągu płciowego wobec innych ludzi, nie oznacza, że nie przeżywają romantycznych emocji. Przeciwnie, mimo że nie potrzebują relacji erotycznych, często budują trwałe związki uczuciowe. Ich upodobania pod tym względem są zróżnicowane – uzależnione od tzw. orientacji romantycznej. Istnieją osoby aseksualne heteroromantyczne (wiążące się z osobami płci przeciwnej), homoromantyczne (preferujące osoby tej samej płci) i biromantyczne (zakochujące się w osobach obojga płci). Wśród aseksualistów spotyka się także ludzi aromantycznych, czyli pozbawionych zarówno seksualnego, jak i romantycznego pociągu do innych.

Osoby aseksualne nie odczuwają potrzeby uprawiania seksu, dlatego ich związki często są pozbawione tej płaszczyzny relacji. Aseksualiści chętnie wiążą się z ludźmi o takiej samej orientacji albo z takimi, którzy mają niewysokie libido i gotowi są zrezygnować z aktywności seksualnej. W przypadku rozbieżności oczekiwań osoba aseksualna może zgodzić się na to, że jej partner zaspokaja potrzeby erotyczne poza związkiem, albo też – dla jego dobra – podjąć pożycie płciowe, niezależnie od braku związanej z nim osobistej satysfakcji. Aseksualizm w związku może sprawiać pewne trudności. Jeśli jednak związek partnerski tworzą dwie osoby aseksualne, potrafią w pełni zaspokoić wszystkie swoje potrzeby.

Czy aseksualizm można leczyć?

Aseksualizm to fenomen, który jak dotąd nie został dokładnie zbadany. Wydaje się jednak, że nie jest on skłonnością, którą można nabyć w trakcie życia, na skutek zmian somatycznych (np. zaburzeń hormonalnych) czy problemów psychicznych (np. traumatycznych doświadczeń seksualnych z dzieciństwa). Większość naukowców jest zdania, że niektórzy ludzie po prostu rodzą się aseksualni. Ich odsetek jest przy tym na tyle duży, że nie można uznać braku zainteresowania seksem za patologię, podobnie jak nie uznaje się za nią leworęczności czy rudego koloru włosów. Istotny jest także fakt, że aseksualizm nie wiąże się z żadnym dyskomfortem i nie utrudnia normalnego funkcjonowania. Tym samym nie spełnia kryteriów, w oparciu o które można by uznać go za jednostkę chorobową wymagającą określonej terapii.

Jak najbardziej wskazane jest leczenie osób, które straciły zainteresowanie seksualną sferą życia, zwłaszcza jeśli taki stan przysparza im cierpienia. W ich przypadku zanik libido może wiązać się z dolegliwościami somatycznymi, depresją czy problemami w związku partnerskim. Wówczas jednak nie mówi się o aseksualizmie, lecz o zaburzeniach popędu płciowego. U osób aseksualnych jego brak jest naturalną skłonnością.

Skoro aseksualizm nie jest zaburzeniem, należy uznać, że tak jak hetero-, homo- i biseksualizm, mieści się on w spektrum normalnych zachowań seksualnych – jest jedną z możliwych orientacji płciowych i jako taka nie podlega modyfikacjom. W związku z tym leczenie aseksualizmu nie tylko nie jest konieczne, ale wręcz należy je uznać za niemożliwe.

W placówkach Psycho Care pracują doświadczeni psychoterapeuci, którzy pracują z wyżej opisanym problemem. Zachęcamy do umówienia wizyty online poprzez stronę www lub mailowo bądź telefonicznie.