Zaburzenia adaptacyjne
Zaburzenia adaptacyjne dotyczą grupy objawów, takich jak stres, poczucie smutku lub beznadziei, a także somatyczne odczucia, które mogą pojawić się na przestrzeni życia w przypadku przeżywania stresującego wydarzenia w życiu. Zwykle oznaczają one trudności w radzeniu sobie ze stresującą sytuacją, na tyle silne, że zaburzają codzienne funkcjonowanie. Reakcje te są intensywniejsze i trudniejsze niż w przypadku zwykłego, naturalnego stresu, spodziewanego podczas przeżywania takiego rodzaju wydarzenia.
Przyczyny
Wiele czynników może wpłynąć na rozwinięcie się zaburzeń adaptacyjnych. Wśród nich można wymienić takie sytuacje jak:
- śmierć bliskiej osoby
- rozwód lub problemy w związku
- choroba (własna lub kogoś bliskiego)
- zmiana miejsca zamieszkania, pracy
- niespodziewane wypadki losowe
- obawa przed możliwością utraty źródła utrzymania
W przypadku dzieci i młodzieży zaburzenia adaptacyjne mogą wynikać z trudności szkolnych, kłopotach w domu rodzinnym lub w grupie rówieśniczej.
Na sposób radzenia sobie w sytuacjach stresowych wpływają doświadczenia życiowe, a także umiejętności do radzenia sobie ze stresem, które wykształcone zostały w okresie dzieciństwa. Obserwacja rodziców lub opiekunów w sytuacjach stresowych i ich sposób radzenia sobie z nimi wpływa na nasze zdolności do adaptacji. Także genetyka, trudne wydarzenia w dzieciństwie oraz niski poziom wsparcia ze strony bliskich mogą wpływać na wykształcenie się zaburzeń adaptacyjnych. Także w przypadku występowania innych zaburzeń psychicznych, prawdopodobieństwo wystąpienia zaburzeń adaptacyjnych jest wyższe.
Zaburzenia adaptacyjne objawy
Najczęściej występujące objawy to:
- drażliwość, wysoka wrażliwość, niepokój
- nerwowe napięcie
- poczucie smutku
- obniżony lub zwiększony apetyt
- brak chęci do podejmowania lubianych czynności
- płaczliwość
- poczucie odseparowania od innych
- impulsywne zachowanie
- przyśpieszony puls, potliwość dłoni, napięcia mięśniowe i inne fizyczne symptomy
Ludzie cierpiący na zaburzenia adaptacyjne przejawiają symptomy po stresującym wydarzeniu (w przeciągu 3 miesięcy). Objawy są silniejsze niż spodziewane w takiej sytuacji i utrzymują się dłużej.
Leczenie
Zaburzenia adaptacyjne zwykle leczone są przy pomocy wsparcia psychologa lub psychoterapeuty. Jeśli pomoc zostanie udzielona szybko i będzie dopasowana pod indywidualne potrzeby pacjenta, szanse na wyleczenie są bardzo wysokie. Leczenie ma za zadanie doprowadzić do stanu, który występował przed stresującym wydarzeniem. Często zalecana jest terapia poznawczo-behawioralna, jednakże możliwe jest także wskazanie do długoterminowej terapii oraz grupy wsparcia. Leczenie farmakologiczne jest czasem konieczne, np. w przypadku wystąpienia zaburzeń ze snem bądź w celu uspokojenia i wyciszenia pacjenta, jeśli jego stan tego wymaga. W celu zapobiegnięcia rozwojowi zaburzeń w przyszłości, warto pracować nad swoimi umiejętnościami radzenia sobie ze stresem, poprzez uczestnictwo w warsztatach, a także szukaniu wsparcia wśród innych osób, które już mierzyły się z tego typu problemami.