Czym jest zespół stresu pourazowego?

Zespół stresu pourazowego w skrócie PTSD jest objawem zaburzenia psychicznego. Nie jesteśmy w stanie ustrzec się przed doświadczeniem traumatycznych przeżyć. Może się zdarzyć, że będziemy uczestnikiem wypadku samochodowego, ujdziemy cało po napaści, gwałcie czy innym traumatycznym doświadczeniu. Widok ludzkiej krzywdy i cierpienia również może odbić się szerokim echem na naszej psychice. Z tego powodu przez dłuższy czas będą towarzyszyć nam różnego rodzaju przykre myśli, zdarzy się nawet, że nieprzyjemne sytuacje będą towarzyszyć w trakcie snu. Dlaczego tak się dzieje? Dlaczego sam widok katastrofy może spędzać nam sen z oczu i sprawić, że przed dłuższy czas będzie nam ciężko dojść do siebie? Odpowiedzią jest stres pourazowy

Ptsd co to jest?

PTSD (ang. Posttraumatic Stress Disorder), czyli inaczej zespół stresu pourazowego jest zaburzeniem lękowym wywołanym przez bardzo stresu

jące lub przerażające wydarzenie. Często objawia się poprzez koszmary nocne oraz niekontrolowane wspomnienia danego przeżycia. Ten stan zyskał miano jednostki chorobowej w XX wieku, gdy wielu mężczyzn, powracających z wojny doświadczało szeregu takich samych symptomów. Ponad 100 lat później, zespół stres

u pourazowego nadal wielu osobom kojarzy się głównie z traumą po wojnie, dotykającą wyłącznie mężczyzn. Jednakże PTSD może dotyczyć każdego, kto przeżył trudne i przerażające wydarzenie lub był jego świadkiem. Może ono wystąpić na skutek zdarzenia zagrażającego życiu. Często pojawia się on w wyniku napadu, trzęsienia ziemi czy nawet u osób, które brały udział w wypadku komunikacyjnym. Szok pourazowy może pojawiać się nie tylko u dorosłych, ale również u dzieci. Nieleczony może stać się stanem chronicznym, wpływającym na znaczne obniżenie komfortu życia. To zaburzenie lękowe może objawiać się w różny sposób. Sprawdźmy, jak możn

a rozpoznać stres pourazowy.

Zespół stresu pourazowego objawy

PTSD nie rozwija się u każdego, kto doświadczył traumy. Często bywa tak, że objawy mogące świadczyć o rozwoju zespołu stresu pourazowego same zanikają. Chorobę diagnozuje się, gdy objawy utrzymują się powyżej 5 tygodni, oraz wpływają na znaczne obniżenie komfortu życia. Objawy rozwijającego się stresu pourazowego dają o sobie znać w ciągu trzech miesięcy po przebytej traumie. Nie jest to jednak reguła. Czasem ptsd objawy występują nawet wiele mie

sięcy lub lat po traumatycznym doświadczeniu.

Objawy rozwijającego się stresu pourazowego mogą objawiać się ponownym przeżywaniem traumatycznego doświadczenia. Wówczas chory będzie doświadczał:

• Nawracających przykrych wspomnień, z traumatycznego doświadczenia

• Częstych koszmarów sennych związanych z przykrym wydarzeniem

• Emocji, podobnych do tych, których doświadczał podczas wypadku lub zdarzenia

• Cierpienia i bólu psychicznego za każdym razem, gdy jakaś sytuacja lub przedmiot wpłynie na przypomnienie sobie całości wydarzenia

Zespół stresu pourazowego może również objawiać się zmniejszeniem ogólnej wrażliwości na różnego rodzaju bodźce. Będzie to polegało na unikaniu myśli, uczuć a nawet rozmów na temat traumatycznego doświadczenia. Osoba po przeżytej traumie może starać się unikać wszystkich bodźców, które mogą doprowadzić do przypomnienia sobie o traumie. Osoba taka charakteryzuje się niepamięcią psychogenną. Jeśli pewnego rodzaju zainteresowania lub jakaś inna aktywność może w pewien sposób wiązać się z przebytą traumą, chory zrezygnuje z udziału w nich. Przykładem może być rezygnacja z podróżowania liniami lotniczymi. Może to być skutkiem wypadku lotniczego, ujrzenia na własne oczy takiej katastrofy lub utrata bliskiej osoby w katastrofie lotniczej. PTSD prowadzi w takich wypadkach do rozwinięcia się uczucia wyobcowania oraz braku sensu życia.

Przyczyny, czyli wpływ traumy na psychikę

Czego wynikiem jest szok pourazowy, czyli inaczej PTSD? Jak już zwrócono uwagę, zespół stresu pourazowego rozwija się u osób, które przebyły w jakiś sposób traumatyczne doświadczenie. Wydarzenie to, mogło się nawet wydarzyć w życiu bliskiej osoby, jednak chory dotkliwie je samodzielnie przeżył. Nie wszyscy, którzy doświadczają traumy, cierpią na zespół stresu pourazowego. Rozwija się on u osób, dla których dane doświadczenie jest dużo trudniejsze niż dla innych. Każdy z nas w inny sposób przeżywa traumatyczne doświadczenia, emocje z nimi związane oraz problemy, jakie za sobą niosą. PTSD rozwija się na skutek bardzo silnego urazu psychicznego. Przyczyną mogą być różnice w osobowości, oraz stan zdrowia fizycznego oraz psychicznego. Jakie wydarzenia najczęściej przyczyniają się do rozwoju zespołu stresu pourazowego ?

• bardzo poważne wypadki komunikacyjne – samochodowe, lotnicze

• katastrofy – trzęsienia ziemi, powodzie, erupcje wulkanów, pożary

• różnego rodzaju tragedie spowodowane przez człowieka – ataki terrorystyczne

• zostanie ofiarą ataku lub przemocy – napaść, porwanie

• molestowanie seksualne, gwałt lub innego rodzaju napaść o charakterze seksualnym

• przemoc fizyczna

• zaniedbanie

Trauma pojawia się zazwyczaj na skutek wystąpienia bezpośredniego zagrożenia zdrowia lub życia. Jest to znakomite podłoże dla rozwoju zespołu stresu pourazowego.

Syndrom stresu pourazowego

Jak widzimy, syndrom stresu pourazowego jest bardzo poważnym zaburzeniem. Może rozwinąć się u osób, które na skutek wypadku utraciły bliską osobę. Nie sposób uniknąć pewnych sytuacji życiowych, a nasza psychika nie zawsze potrafi sobie poradzić z nimi tak, jak należy. Na PTSD często cierpią żołnierze wracający z misji wojskowych. Tak bliski kontakt ze śmiercią potrafi odcisnąć trwałe piętno na psychice silnych mężczyzn. Codzienna walka o własne życie oraz o życie bliskich, a także oglądanie śmierci na co dzień, potrafi stać się życiową traumą. Stany lękowe nie są obce również osobom cierpiącym z powodu chorób nowotworowych. Diagnoza raka piersi, stał się przyczyną traumy wielu kobiet, które mimo odbycia wygranej walki z chorobą, cierpią z jej powodu na wiele zaburzeń psychicznych.

W ostatnich latach wiele mówi się o tak zwanym Complex – PTSD, czyli o złożonym zaburzeniu po zespole stresu pourazowego. Co to takiego? Otóż, to zaburzenie dotyka osób, które borykają się z powtarzającymi się wydarzeniami mającymi charakter traumatyczny. Chodzi tu na przykład, o życie w rodzicie z problemem przemocy domowej, lub alkoholowej. Przykładem może być również wieloletnie więzienie lub molestowanie seksualne. Osoby poddane długoletniemu doświadczaniu sytuacji traumatycznych charakteryzują się:

• zaburzeniami emocjonalnymi – zachowania autodestrukcyjne, jak samookaleczenie się, myśli samobójcze, zaburzenia popędu seksualnego

• zaburzenia świadomości

• dręczące poczucie winy, poczucie braku zrozumienia, wstydu

• przekonanie o byciu ofiarą, brak zaufania do innych

• objawy somatyczne stresu – przewlekły ból, problemy kardiologiczne, problemy żołądkowo-jelitowe

Szok pourazowy – leczenie

Nigdy nie wolno bagatelizować objawów, które mogą świadczyć o rozwoju zespołu stresu pourazowego. W takich sytuacjach konieczna będzie konsultacja ze specjalistą. PTSD jest zaburzeniem o charakterze lękowym, które jak najbardziej można skutecznie leczyć. Leczenie PTSD jest konieczne, gdyż nieprzyjemne objawy traumy mogą znacznie obniżyć komfort życia zarówno chorego, jak i jego najbliższego otoczenia. Jak wygląda leczenie w przypadku zespołu szoku pourazowego? Leczenie przebiega dwufazowo. Po pierwsze konieczne może być podjęcie leczenia farmakologicznego. Druga faza to pomoc psychologiczna. Choć leczenie farmakologiczne stanowi uzupełnienie psychoterapii, to często leki wdraża się już na początku leczenia. Dzięki nim pacjent może złagodzić występowania przykrych objawów traumy jak zaburzenia lękowe, bezsenność czy występowanie zaburzeń depresyjnych.

Polecany rodzaj psychoterapii w leczeniu zespołu stresu pourazowego to terapia poznawczo-behawioralna. Ten rodzaj terapii w pełni koncentruje się na powodach wystąpienia zaburzeń na tle psychicznym, w tym wypadku będzie to przeżyta trauma. Dyskusje na temat przebytych wydarzeń pozwalają pacjentowi wychwycić błędne przekonania, oraz interpretacje przykrych wydarzeń. Dzięki temu pacjent na nowo nauczy się reagować na bodźce kojarzone z traumatycznym doświadczeniem. Nauczy się również panować nad sobą oraz nad odczuwanym lękiem. Psychoterapia jest bardzo skuteczna w opanowaniu stresu pourazowego. Jest ona skuteczna nawet wtedy, gdy od wystąpienia pierwszych objawów minęło już wiele lat. Właśnie dlatego, nie ma znaczenia, od kiedy chory boryka się z problemami. Najważniejszy jest moment podjęcia terapii. Już w kilka miesięcy regularnych sesji chory może wrócić do zdrowia psychicznego.

Zespół stresu pourazowego test i leczenie dzieci

Szok pourazowy nie dotyczy tylko dorosłych. Są na niego narażone również dzieci, których psychika nie jest jeszcze tak silna. Diagnoza zespołu stresu pourazowego u dzieci odbywa się na podstawie wywiadu zdrowotnego przeprowadzanego nie tylko z dzieckiem, czy nastolatkiem, ale również z rodzicami, podczas psychoterapii dzieci. Wysłuchanie obu stron jest bardzo ważne, zwłaszcza przy wyborze sposobu leczenia. Dzieci patrzą na problem z zupełnie innej perspektywy, dlatego taka konfrontacja jest konieczna. Dzieci nie tylko reagują inaczej w traumatycznej sytuacji, ale również inaczej niż dorośli odczuwają symptomy. Istnieje realne zagrożenie cofnięcia się rozwoju. Dziecko cierpiące na PTSD skłonne jest do podejmowania ryzykownych zachowań, wdaje się w bójki, ma problemy z koncentracją i cierpi na ADHD. Leczenie zespołu stresu pourazowego u dzieci, jest niezwykle poważnym zadaniem. Zaniedbany problem, może powodować stałe problemy w funkcjonowaniu już w dorosłym życiu. Psychoterapeuta pracuje z dzieckiem podczas indywidualnej terapii, bez obecności rodziców. W przypadku dzieci problem jest bardzo delikatny, a psychoterapia dobrana w sposób mocno indywidualny.

Podsumowanie

Nie sposób uchronić się przed wystąpieniem stresu pourazowego. Nie mamy wpływu na to, by ochronić siebie i najbliższych przed traumatycznymi wydarzeniami. Nie wiemy również, w jaki sposób zareaguje nasza psychika na trudne doświadczenie. Jedyne co możemy zrobić w sytuacji wystąpienia PTSD u nas lub u bliskiej osoby, to szybkie podjęcie leczenia. Dokuczające objawy choroby mogą trwać latami, a bez specjalistycznej pomocy szansa na samodzielne uporanie się z problemem jest naprawdę nikła. Nie wstydźmy się prosić o pomoc psychoterapeuty. Jest to osoba, która w duchu zrozumienia wysłucha nasze problemy. Podczas indywidualnych sesji z psychoterapeutą, chory jest w stanie dostrzec błędne myślenie, oraz niekorzystne zachowania i je zmienić. Psychoterapeuta nie tylko pomoże nam poradzić sobie z przebytą traumą, ale również pomoże nam opanować różnego rodzaju techniki, które pomogą na co dzień walczyć nam ze stresem. PTSD to poważne zaburzenie, które może prowadzić do wielu poważnych chorób, jak depresja oraz do towarzyszących jej prób samobójczych. Nie bagatelizuj problemu, tylko umów się na wizytę.