Spis treści
Czym są myśli samobójcze?
„Moje życie nie ma sensu”, „lepiej żeby mnie już tu nie było” to przykłady myśli samobójczych, które mogą stanowić sposób na uwolnienie się od problemów. Mogą pojawić się na każdym etapie życia, niezależnie od wieku. Myśli samobójcze to przekonania o przymusie odebrania sobie życia oraz planowanie jego wykonania. Towarzyszą rozważaniom egzystencjalnym. Zazwyczaj poprzedzają je myśli rezygnacyjne, które dotyczą przemyśleń dotyczących bezsensu swojego życia i atrakcyjności śmierci. Myśli samobójcze mogą prowadzić do prób samobójczych, czyli konkretnych działań mających na celu odebranie sobie życia. Mogą im towarzyszyć zachowania autoagresywne m.in. samookaleczenia.
Myśli samobójcze świadczą o poważnym kryzysie osoby, u której się pojawiają
Myśli samobójcze świadczą o poważnym kryzysie, którego doświadcza osoba, u której się one pojawiły. Kryzysy te mogą dotyczyć:
- doświadczenia nagłej, trudnej sytuacji, która przekracza zdolność osoby do poradzenia sobie z nią np. utrata bliskiej osoby, pracy, ważnej relacji
- doświadczenia długotrwałej kryzysowej sytuacji, z brakiem nadziei na jej poprawę np. brak możliwości znalezienia pracy przez długi czas
- nieumiejętności poradzenia sobie z napięciem, stresem i są wtedy metodą na ucieczkę od problemów
- problemów psychicznych, zaburzeń: depresyjnych, lękowych, osobowości, odżywiania, psychotycznych a także schizofrenii i uzależnień
Ponadto, stwierdzono że do czynników ryzyka wystąpienia tendencji samobójczych należą czynniki biologiczne i genetyczne.
Myśli samobójcze w liczbach
Myśli samobójcze dotyczą około 4% populacji. Częściej pojawiają się u mężczyzn niż kobiet. W większości krajów, osoby które miały w trakcie swojego całego życia myśli suicydalne stanowią od 10% do 18%. Około 1/3 pacjentów gabinetów terapeutycznych, którzy zgłaszają się z zaburzeniami depresyjnymi, lękowymi, osobowości miało w ciągu ostatnich 7 dni myśli samobójcze. Osoby z zaburzeniami depresyjnymi w 55% przypadków miały również takie myśli. Liczby te robią wrażenie. Nie można zatem bagatelizować problemu. Chodzi tu o ludzie życie.
Leczenie
Leczenie należy rozpocząć od oceny ich nasilenia i związanego z nimi ryzyka podjęcia próby samobójczej. Oceny może dokonać lekarz, psycholog, psychoterapeuta, psychiatra (więcej na temat tego czym się różnią psycholog a psychoterapeuta? oraz psycholog a psychiatra). Wykorzystują do tego różne metody: wywiad chorobowy, badanie stanu psychicznego, wywiad środowiskowy oraz specjalne kwestionariusze m.in. Kwestionariusz zachowań samobójczych, Skala myśli samobójczych Becka czy Skala intencji samobójczych. W leczeniu nie rzadko należy wprowadzić farmakoterapię. Głównie stosuje się leki przeciwdepresyjne, które przynoszą poprawę u około 50-70% pacjentów. Oczywiście jednym z bardziej skutecznych form oddziaływań wobec osób z myślami samobójczymi jest psychoterapia. W najtrudniejszych przypadkach, niezbędna będzie hospitalizacja. Nie leczone myśli samobójcze mogą prowadzić do śmierci w wyniku popełnienia samobójstwa. Nie należy zatem odwlekać decyzji o skorzystaniu z profesjonalnej pomocy w przypadku pojawienia się myśli samobójczych.
