Depresja należy do grona chorób cywilizacyjnych. Jest to choroba natury psychicznej ciężka do zdiagnozowania oraz do szybkiego wyleczenia. Dotyka osoby różnej płci oraz w różnym wieku. Objawia się znacznym pogorszeniem nastroju, bez konkretnego powodu. Osoba pogrążona w depresji nie widzi sensu życia, charakteryzuje ją wyobcowanie i nadmierna płaczliwość. Nieleczona depresja może nie tylko znacznie obniżyć komfort życia. Prowadzić może również do prób samobójczych oraz śmierci. W obliczu przykrych konsekwencji choroby warto zadać sobie pytanie – Jak wyjść z depresji lub jak pomóc osobie z depresją?
Spis treści
Czym jest depresja?
Określenie „mam depresję” jest bardzo nadużywane. O depresji mówimy zwłaszcza wtedy, gdy spotykamy się z obniżonym nastrojem, a nawet przygnębieniem. Jednak czy obniżenie nastroju oznacza depresję? Depresja w psychiatrii to zaburzenia nastroju i emocji. Objawy choroby mogą mieć różny stopień nasilenia. Jest pewna różnica pomiędzy stanem przygnębienia a depresji, jako choroby. Depresja to coś więcej, niż jedynie smutek. Często wiąże się ona z całkowitą utratą radości z życia oraz brakiem jego sensu. Osoba cierpiąca na depresję widzi świat jedynie w ciemnych barwach, oraz boryka się z problemem obniżonej samooceny. Poczucie beznadziejności oraz przewlekła rozpacz doprowadzają do problemów ze snem i apetytem. Nieleczona choroba może prowadzić do samookaleczenia się oraz do podejmowania prób samobójczych, które często są udane. Jeśli cierpisz z powodu depresji, lub choruje na nią ktoś bliski, warto zapoznać się z tematem, jak wyjść z depresji krok po kroku.
Objawy depresji
Depresję może zdiagnozować lekarz psychiatra, gdy zaobserwuje określoną liczbę objawów u chorego. Występowanie pojedynczych objawów może, lecz nie musi zwiastować rozwijanie się choroby. Właśnie dlatego zawsze konieczna jest konsultacja lekarska.
Podstawowe objawy choroby:
- brak radości z życia
- brak energii do działania
- spadek samooceny
- przepełniające poczucie winy
- myśli samobójcze
- zachowania autodestrukcyjne
- zaburzenia apetytu
- zaburzenia snu
- zaburzenia aktywności
- nadmierna płaczliwość
- odosobnienie
- widoczny smutek na twarzy
- spowolnione tempo wypowiedzi, monotonność głosu
- niepokój ruchowy
- dolegliwości bólowe: głowy, podbrzusza, bóle żołądkowo-jelitowe
Jak wyjść z depresji: Leczenie farmakologiczne
Jak pomóc osobie w depresji? Przede wszystkim osobę w depresji należy nakłonić do od-wiedzenia gabinetu lekarza specjalisty. Może to nie być proste zadanie, jednak jeśli zależy nam na zdrowiu bliskiej osoby, powinna ona skonsultować swój stan zdrowia z lekarzem psychiatrą oraz w razie konieczności z psychologiem. Dzięki temu będzie możliwe postawienie właściwej diagnozy. Lekarz psychiatra po zdiagnozowaniu depresji zaleci stosowną do rozwoju choroby farmakoterapię. Niektórzy uważają leczenie farmakologiczne, jako podstawę do leczenia tego typu zaburzeń. Leki używane w leczeniu depresji wpływają na dopaminę, serotoninę oraz noradrenalinę zmieniając ich stężenie w organizmie człowieka. Do najpopularniejszych leków przeciwdepresyjnych możemy zaliczyć:
- inhibitory zwrotnego wychwytu serotoniny SRRI
- inhibitory zwrotnego wychwytu serotoniny i noradrenaliny SNRI
- inhibitory monoaminooksydazy IMAO
- trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne TLPD
- selektywne inhibitory wychwytu noradrenaliny NARI
Leki przeciwdepresyjne należące do poszczególnych grup charakteryzują się odmiennym działaniem. Nie można jednoznacznie wskazać najskuteczniejszego leku, na każdego mogą one zadziałać inaczej. Decydując się na stosowanie leków przeciwdepresyjnych, należy stosować się do kilku zasad, które dotyczą leków z każdej z grup.
- Leki należy przyjmować cierpliwie. Ich działanie można zaobserwować dopiero po 2 a nawet 4 tygodniach od rozpoczęcia leczenia. Choć z początku osobie cierpiącej może się wydawać, że leki nic nie dają, konieczne jest ich regularne stosowanie według zaleceń lekarza.
- Leki należy przyjmować regularnie o stałej porze dnia. Leczenie zwykle rozpoczyna się od mniejszych dawek i po kilku dniach dawkę należy stopniowo zwiększyć, aż do uzyskania zaleconej do przyjmowania. Nie należy zwiększać przyjmowanej dawki leku wedle uznania, ani dopuścić do pominięcia przyjmowania leku. Pominięcie przyjęcia leku może wywołać objawy niepożądane.
- Objawy niepożądane w związku z przyjmowaniem leków pojawiają się zwykle na początku ich przyjmowania. Mogą pojawić się nudności, bóle i zawroty głowy oraz senność. Nieprzyjemne i niepokojące objawy zwykle ustępują po kilku tygodniach od rozpoczęcia leczenia. W trakcie ich występowania nie należy przerywać leczenia, w razie niepokoju można skontaktować się z lekarzem prowadzącym
- Nie należy przerywać leczenia, po zaobserwowaniu poprawy stanu zdrowia pacjenta. Leczenie depresji jest długotrwałe. Nagłe odstawienie leków może spowodować nawrót objawów choroby. Czas leczenia ustalany jest indywidualnie.
- Odstawianie leków powinno przebiegać pod ścisłą kontrolą lekarza. Nie wolno od-stawiać ich nagle. Zwykle proces odstawiania leków trwa kilka tygodni. W tym czasie pacjent stopniowo zmniejsza dawkę przyjmowanego leku. Nagłe odstawienie leku może wiązać się z wystąpieniem silnych objawów niepożądanych.
- Zanim lekarz psychiatra zaleci stosowanie leku przeciwdepresyjnego, należy poinformować go o wszystkich aktualnych chorobach oraz przyjmowanych lekach i suplementach diety w celu uniknięcia interakcji.
Psychoterapia
O tym, jak rozmawiać z osobą w depresji, najlepiej wie psychoterapeuta. Leczenie farmakologiczne w połączeniu z psychoterapią daje najlepsze wyniki leczenia. Leki pomagają choremu pozbyć się dokuczliwych objawów choroby, oraz wyleczyć ją, gdy ma ona podłoże biologiczne. Psychoterapia z kolei jest niezwykle ważna, gdy depresja rozwinęła się na skutek pewnych przeżyć które miały miejsce w życiu chorego. Wiele różnych czynników może mieć wpływ na rozwój tej choroby. Prowadzić do niej może śmierć kogoś bliskiego, często spotykana jest depresja po rozstaniu, czy na skutek nierozwiązanych konfliktów rodzinnych. Podczas psychoterapii chory będzie mógł spojrzeć na problem z innej perspektywy, wyciągnąć wnioski, które pozwolą mu zamknąć pewien rozdział w życiu i iść do przodu. W leczeniu depresji bardzo ważne jest rozprawienie się z jej przyczynami. W innym wypadku choroba prędzej czy później powróci. Największą skutecznością w leczeniu depresji cieszy się terapia poznawczo behawioralna. W pomoc w depresji o umiarkowanym stopniu nasilenia, opiera się przede wszystkim na psychoterapii, a nie na farmakoterapii.Psychoedukacja
Psychoedukacja jest niezwykle ważnym czynnikiem pomagającym wyjść choremu z depresji. Psychoedukacja jest bardzo ważna nie tylko dla samego chorego, ale również dla członków jego najbliższej rodziny. Dzięki temu najbliżsi będą wiedzieć jak pomóc w depresji chorego członka rodziny. Dzięki psychoedukacji sam pacjent zrozumie na czym tak naprawdę, polega jego choroba. Przestanie obwiniać się za swoje niedociągnięcia oraz za ograniczenia, gdyż zrozumie, że są one wynikiem choroby, a nie zaniedbania czy ułomności. Również rodzina chorego zdobędzie się na więcej zrozumienia dla chorego członka rodziny. Rodzina będzie widziała, jak ma postępować z chorym, by mu pomagać, a nie szkodzić, z pozoru niewinnym zachowaniem. Choroby w żadnym wypadku nie należy bagatelizować. To, co dla zdrowego człowieka nie stanowi żadnego problemu, dla chorego na depresję może być problemem nie do przezwyciężenia. Psychoedukacja przybliży również dostępne metody leczenia, ich przebieg oraz rokowania.
Jak wyjść z depresji: Aktywność fizyczna i właściwa dieta
Dużą rolę w leczeniu depresji odgrywa właściwa zbilansowana dieta oraz aktywność fi-zyczna. Przeprowadzono już wiele badań, z których wynika, że regularna aktywność fi-zyczna ma duży wpływ na stan psychiczny pacjentów. Chorzy na depresje powinni zwracać uwagę na dbanie o dietę. Jeśli choroba jest w zaawansowana w znacznym stopniu, o dostarczenie właściwych posiłków powinna zadbać rodzina. Do organizmu należy dostarczać wszystkich niezbędnych wartości odżywczych tak, by miał on dość energii na radzenie sobie z chorobą. Do walki z depresją poleca się również picie naparów z dziurawca zwyczajnego. Warto jednak podkreślić, że picia naparu nie wolno łączyć z lekami na depresję. Ziół tego rodzaju nie można również spożywać w miesiącach ciepłych.
Jak wyjść z depresji: Elektrowstrząsy
Elektrowstrząsy to metoda walki z depresją, która nie odeszła jeszcze w zapomnienie. Na elektrowstrząsy nie kieruje się każdego przypadku depresji. Lekarz może zalecić elektrowstrząsy w wypadku wystąpienia depresji lekoopornej lub u osób, które wykazują dużą liczbę prób samobójczych. Elektrowstrząsy stosuje się również u osób, które w silnie zaawansowanej chorobie odmawiają jedzenia i picia. Choć elektrowstrząsy mogą budzić niepokój, stanowią one bezpieczną metodę leczenia. Elektrowstrząsy przeprowadza się do 12 zabiegów. Skuteczność tej metody wynosi 70-90%. Elektrowstrząsy przeprowadzane są pod znieczuleniem ogólnym organizmu.
Jak wyjść z depresji: Leczenie ambulatoryjne a hospitalizacja
Depresja jak pomóc? W Szpitalu czy ambulatoryjnie? Okazuje się, że depresję śmiało można leczyć ambulatoryjnie. Jednak o tym zadecyduje lekarz psychiatra po zapoznaniu się z objawami choroby i stopniem ich nasilenia. Do szpitala zwykle kierowani są chorzy, którzy skarżą się z powodu silnych i uporczywych myśli samobójczych, oraz prób samobójczych. Hospitalizację zaleca się również w przypadku depresji psychotycznej. Silna i nieleczona depresja może prowadzić do samobójstwa. Lekarz po ocenie stanu pacjenta może zdecydować się na umieszczenie go w szpitalu. Działania takie dyktowane są troską o zdrowie i życie pacjenta.
Jak wyjść z depresji: Jak rozmawiać z osobą z depresją?
Rozmowa z osobą chorą na depresję powinna być wyważona. Osoba cierpiąca na to zaburzenie postrzega świat w ciemnych barwach, ma również obniżoną samoocenę i każdy, nawet najmniejszy problem, wymaga ogromnego wysiłku od chorego. Rozmowa z chorym wymaga zatem ogromnego współczucia i empatii, jednak nieużalania się nad jego stanem. Nie wskazana jest również motywacja typu: „Weź się w garść, inni mają większe problemy i dają radę”. Wskazane jest natomiast zapewnienie chorego o miłości, czy przyjaźni. Dla chorego ważne są słowa, w których jest zapewniany o tym, że nie jest sam w problemie i że ma na kogo liczyć. Choć nie rozumiemy tego, co czuje chory, warto być cierpliwym i słuchającym rozmówcą. W ten sposób z całą pewnością będziemy mogli pomóc osobie w depresji.
Depresja jest bardzo ciężkim zaburzeniem psychicznym. Choć jest przez wielu lekceważona, nieleczona może prowadzić nawet do śmierci. Jeśli zaobserwujemy u siebie lub u kogoś bliskiego niepokojące objawy mogące świadczyć o rozwijającej się chorobie, warto zgłosić się od razu do lekarza. Nie należy lekceważyć problemu. Nieleczona depresja może się pogłębiać, co znacznie utrudni leczenie. Podstawą leczenia depresji jest farmakoterapia i psychoterapia. Warto zaznaczyć, że osoby, którym udało się wygrać walkę z depresją, powinny być pod kontrolą psychologa. Dzięki temu, pacjent zdoła uniknąć ewentualnego jej nawrotu.
